Informację podaję korzystając z artykułu Marka Muszyńskiego opublikowanego na Onet.Biznes.
Cele ustanowienia w prawie instytucji przedawnienia długów:
1) zdyscyplinowanie wierzycieli do domagania się zapłaty w konkretnym okresie czasu;
2) uwolnienie dłużników, od zbyt wysokich odsetek, które mogłyby się zebrać przez dziesięciolecia.
Generalnie okres przedawnienia trwa 10 lat, ale od tej zasady jest wiele wyjątków skracających ten czas:
Czas przedawnienia | Rodzaj zadłużenia |
10 lat | Roszczenie nadane przez sąd w formie prawomocnego wyroku, lub też innej instytucji powołanej do rozpatrywania spraw tego rodzaju, lub też orzeczenie sądu polubownego zawarte w formie ugody przed mediatorem, a następnie zatwierdzone przez sąd |
10 lat | Czesne za studia niezapłacone przed 1 października 2014 roku |
10 lat | Należności wobec ZUS-u z tytułu nieopłaconych składek (powstałe przed 2012 rokiem) |
5 lat | Należności wobec ZUS-u z tytułu nieopłaconych składek (powstałe w 2012 roku lub później) |
5 lat | Zobowiązania podatkowe, wynikające wprost z przepisów prawa (np. podatek dochodowy) |
3 lata | Zobowiązania podatkowe wynikające z decyzji organów podatkowych (np. podatek od nieruchomości) |
3 lata | Roszczenia alimentacyjne |
3 lata | Czesne za studia niezapłacone po 1 października 2014 roku |
3 lata | Roszczenia związane z prowadzeniem działalności gospodarczej |
3 lata | Roszczenie z tytułu czynszu |
3 lata | Roszczenie z tytułu umowy o pracę |
3 lata | Roszczenie z umowy ubezpieczeniowej |
3 lata | Zadłużenie wynikające z niespłaconej karty kredytowej |
3 lata | Zobowiązanie wynikające z niespłaconej umowy pożyczki czy też kredytu |
2 lata | Mandat za podróż bez ważnego biletu |
2 lata | Roszczenie z umowy sprzedaży |
2 lata od dnia oddania dzieła | Roszczenia z umowy o dzieło |
2 lata | Wszelkiego rodzaju usługi telekomunikacyjne |
2 lata | Debet na koncie bankowym od momentu daty wymaganej spłaty obciążenia konta bankowego |
1 rok | Roszczenia wobec przewoźnika, a także opłaty karne za jazdę „na gapę” |
1 rok | Zobowiązania z przedwstępnej umowy sprzedaży nieruchomości |
Liczenie okresu przedawnienia – Kodeks Cywilny mówi tak (art. 120): „Bieg przedawnienia rozpoczyna się od dnia, w którym roszczenie stało się wymagalne”. W praktyce oznacza to, że termin przedawnienia można liczyć od momentu, gdy upłynął termin płatności. Gdy taki termin nie został wcześniej ustalony, roszczenie staje się wymagalne, gdy wierzyciel wezwie dłużnika do zapłaty.
Gdy już minie okres przedawnienia, należy pamiętać, że nie działa ono automatycznie. Dłużnik musi bowiem sam podnieść przed sądem zarzut co do tego, że dług jest przedawniony. Sąd nie ma obowiązku tego sprawdzać i tego nie robi, a wierzycielom nie grożą żadne konsekwencje za domaganie się spłaty przedawnionego długu.
To już jednak wkrótce może się zmienić. Ministerstwo Sprawiedliwości planuje zmiany, w wyniku których sąd będzie zobowiązany do zbadania czy roszczenie jest przedawnione. Co więcej, generalny okres przedawnienia ma zostać skrócony z 10 do 6 lat. Szczegóły proponowanych zmian są jednak jeszcze nieznane, a projekt dopiero powstaje w resorcie.
Przerwanie biegu przedawnienia
Przerwanie biegu przedawnienia powoduje, że bieg przedawnienia zostaje wstrzymany, a następnie liczony jest od początku!
Przerwanie biegu roszczenia może mieć miejsce w następujących sytuacjach:
- jeżeli wierzyciel dokona jakiejkolwiek czynności przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;
- przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje;
- przez wszczęcie mediacji.
Czynności sądowe, w tym uzyskiwanie nakazu zapłaty, a także czynności komornika w celu egzekucji majątku przerywają bieg przedawnienia, ale co jeszcze ważniejsze okres przedawnienia biegnie od nowa dopiero od ich zakończenia (analogicznie jest z mediacją).
Zawieszenie biegu przedawnienia
Bieg przedawnienia może zostać zawieszony, co oznacza, że przestaje biec do określonego momentu, gdy zostaje wznowiony. W ogólności sumaryczny czas przedawnienia jest równy czasowi przedawnienia określonemu w przepisach.
Zawieszenie powodują:
- związek małżeński, dla roszczeń osób wstępujących weń;
- władza rodzicielska – co do roszczeń, które przysługują dzieciom przeciwko rodzicom;
- ustanowienie opieki bądź kurateli – co do roszczeń, które przysługują osobom niemającym pełnej zdolności do czynności prawnych przeciwko osobom sprawującym opiekę lub kuratelę;
- siła wyższa, powodująca niemożność dochodzenia roszczeń przed sądem lub innym organem.
I uważać na uznanie długu (np. w formie ugody) po przedawnieniu http://pamietnikwindykatora.pl/2016/08/08/przedawniony-dlug-kredytowy-cesja-i-ugoda-z-ultimo-uznanie-dlugu-po-przedawnieniu/ – wielu prawników pisało, że po przedawnieniu uznanie długu nic nie daje a jednak, nawet w formie dorozumianej może zostać potraktowane przez sąd jako zrzeczenie się zarzutu przedawnienia!