Istotny pogląd Rzecznika Finansowego w sprawie „kredytów walutowych”

Informacja pobrana ze strony Rzecznika Finansowego – www.rf.gov.pl

 

Klauzula powalająca bankowi na dowolne ustalenie oprocentowania kredytu jest niejasna, niejednoznaczna i nieczytelna, więc nie powinna wiązać konsumentów. Taki jest główny wniosek z istotnego poglądu w sprawie, wydanego przez Rzecznika Finansowego na prośbę posiadaczy „kredytu frankowego”. Jeśli sąd przychyli się do tej argumentacji, konsumenci będą mogli liczyć na zwrot nadpłaconych odsetek od kredytu.

Sprawa dotyczy dwóch kredytobiorców, którzy wytoczyli przeciwko bankowi powództwo o zwrot nadpłaty odsetek od kredytu. Wynikały one ze zmiennego oprocentowania kredytu. Problem w tym, że umowa zawierała postanowienie, które umożliwiało bankowi jednostronną zmianę oprocentowania. Warunki tej zmiany były jednak tak nieprecyzyjnie i niejednoznacznie, że w istocie zapewniały bankowi dowolność w zakresie zmiany oprocentowania, a w konsekwencji w ustalaniu wysokości należnych odsetek.

Warunki zmiany oprocentowania muszą być jasne

Główną oś sporu w sprawie w której Rzecznik Finansowy przedstawił sądowi istotny pogląd stanowi odpowiedź na pytanie: Jak precyzyjnie powinna być sformułowana klauzula modyfikacyjna, która określa warunki zmiany oprocentowania kredytu?

– Przepisy ustawy – Prawo bankowe czy ugruntowane orzecznictwo Sądu Najwyższego są w tej sprawie jasne. Warunki umowy powinny w sposób niebudzący wątpliwości, obiektywny i jednoznaczny wskazywać na konkretne okoliczności, od których zmiana ta jest uzależniona i kiedy ma następować. Co najważniejsze, warunki te muszą być weryfikowalne przez sąd i konsumenta. Innymi słowy, kredytobiorca powinien mieć możliwość zweryfikowania decyzji biznesowych banku, co do zgodności jego działań z zaakceptowanym przez obie strony kontraktem. Naszym zdaniem taka zasada wynika również z dobrych obyczajów – mówi Bartosz Wyżykowski, Zastępca Dyrektora Wydziału Klienta Bankowo-Kapitałowego w Biurze Rzecznika Finansowego.

Zapis nieważny? Bank musi zwrócić nadpłacone raty

Pogląd przedstawiony przez Rzecznika Finansowego nie jest odosobniony. Są już rozstrzygnięcia sądów, których przedmiotem były dokładnie takie same zapisy umowne. Sędziowie uznawali, że postanowienia takie są albo bezwzględnie nieważne albo jako abuzywne nie wiążą kredytobiorców. Warto zwrócić, uwagę, że w analizowanych sprawach sądy przyjęły stałe oprocentowanie kredytu w wysokości ustalonej w dniu zawarcia umowy. Z punktu widzenia klientów oznacza to, że banki muszą im zwracać niesłusznie nadpłacone odsetki kredytu za okres w którym oprocentowanie było wyższe niż w dniu zawarcia umowy.

Skuteczny istotny pogląd Rzecznika Finansowego

– Dostrzegamy niezwykle istotne społecznie problemy w jakich znaleźli się kredytobiorcy, którzy zawarli z bankami umowy kredytów walutowych, czy kredytów indeksowanych lub denominowanych w walucie obcej. W tego typu umowach znajdujemy liczne klauzule abuzywne. Nie zawsze też są one wykonywane zgodnie z ich treścią. Dlatego wielu kredytobiorców dochodzi swoich praw w sądzie. Pomagamy im nie tylko interweniując z ich imieniu w bankach, ale też przestawiając tzw. istotne poglądy w sprawie – mówi Aleksandra Wiktorow, Rzecznik Finansowy.

Przypomina, że zawierają one argumentację opartą zarówno o przepisy prawa jak i linię orzeczniczą sądów. Istotne poglądy przedstawiane na przykład w sprawach dotyczących tzw. „polis z UFK” okazują się skutecznym wsparciem dla klientów. Ponad 80% tego typu spraw, w których Rzecznik wydał istotny pogląd, zakończyło się pomyślnie dla klienta. Rzecznik Finansowy liczy, że podobnie będzie w przypadku klientów posiadających „kredyt frankowy”.


Treść klauzuli będącej przedmiotem sporu:

„Zmiana wysokości oprocentowania kredytu może nastąpić w przypadku zmiany stopy referencyjnej określonej dla danej waluty oraz zmiany parametrów finansowych rynku pieniężnego i kapitałowego w kraju (lub krajów zrzeszonych w Unii Europejskiej), którego waluta jest podstawą waloryzacji”.

Zdaniem Rzecznika Finansowego, taka klauzula jest abuzywna gdyż:

  • jest niejasna, niejednoznaczna i nieczytelna;
  • nie wskazuje dokładnie czynników i relacji między zmianą tych czynników uprawniających do zmiany oprocentowania;
  • nikt poza przedsiębiorcą nie jest w stanie w żaden sposób zweryfikować zasad, wedle których następuje zmiana oprocentowania;

Ważne! Jeśli postanowienie jest nieważne lub abuzywne nie wiąże konsumentów.

Przykładowe orzeczenia sądów powszechnych w podobnych sprawach:

  • orzeczenie Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 25 stycznia 2016 r., sygn. akt II Ca 1557/15;
  • orzeczenie Sądu Okręgowego w Łodzi z dnia  8 maja 2015 r., sygn. akt III Ca 155/15;
  • orzeczenie Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 17 września 2013 r., sygn. akt II Ca 716/13.

 

Skomentuj

Strona używa plików cookie. Korzystanie z witryny oznacza zgodę na zapisywanie plików cookie na urządzeniu użytkownika w zależności od konfiguracji przeglądarki. [ więcej ]