„Istotny pogląd” Rzecznika Finansowego w sprawie kredytów frankowych

piotrwk 13 kwietnia 2016 Komentarz

Sprawa co do której pogląd wyraził Rzecznik Finansowy, dotyczy powództwa kredytobiorców przeciwko bankowi, o zwrot nadpłaty odsetek od kredytu.
Nadpłata wynika ze zmiennego oprocentowania kredytu ustanawianego przez bank. Warunki te zostały określone nieprecyzyjnie i niejednoznacznie, dając w rezultacie bankowi praktyczną możliwość dowolnej zmiany oprocentowania. Wiąże się to z dowolną zmianą wysokości miesięcznych odsetek i oznacza nieprzewidywalność kosztu kredytu dla konsumenta.

Rzecznik Finansowy przedstawił istotny pogląd w odpowiedzi na pytanie kredytobiorców frankowych: Jak precyzyjnie powinna być sformułowana klauzula modyfikacyjna, która określa warunki zmiany oprocentowania kredytu?

Cytat z wypowiedzi Bartosza Wyżykowskiego z Biura Rzecznika Finansowego:
„Przepisy ustawy – Prawo bankowe czy ugruntowane orzecznictwo Sądu Najwyższego są w tej sprawie jasne. Warunki umowy powinny w sposób niebudzący wątpliwości, obiektywny i jednoznaczny wskazywać na konkretne okoliczności, od których zmiana ta jest uzależniona i kiedy ma następować. Co najważniejsze, warunki te muszą być weryfikowalne przez sąd i konsumenta.
Innymi słowy, kredytobiorca powinien mieć możliwość zweryfikowania decyzji biznesowych banku, co do zgodności jego działań z zaakceptowanym przez obie strony kontraktem.
Naszym zdaniem taka zasada wynika również z dobrych obyczajów.”

Pogląd Rzecznika Finansowego nie jest novum w tej sprawie.
Już wcześniej, w wielu orzeczeniach sądowych wskazywano, że dowolność zmian oprocentowania kredytu hipotecznego jest ustanawiana na podstawie klauzul abuzywnych (nielegalnych, wpisanych do rejestru klauzul niedozwolonych przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów) i jako taka jest dla klienta niewiążąca, a nawet powoduje nieważność umowy.
Z postanowień prawa polskiego i europejskiego wynika, że klauzule abuzywne nie mogą być zastępowane innymi postanowieniami. Muszą być z umowy wykreślone. Jeśli mimo ich braku umowa zachowuje spójność prawną, to powinna być uważana za nadal obowiązującą.

Kolejne cytaty z komunikatu RF: „Dostrzegamy niezwykle istotne społecznie problemy w jakich znaleźli się kredytobiorcy, którzy zawarli z bankami umowy kredytów walutowych, czy kredytów indeksowanych lub denominowanych w walucie obcej. W tego typu umowach znajdujemy liczne klauzule abuzywne. Nie zawsze też są one wykonywane zgodnie z ich treścią. Dlatego wielu kredytobiorców dochodzi swoich praw w sądzie. Pomagamy im nie tylko interweniując z ich imieniu w bankach, ale też przestawiając tzw. istotne poglądy w sprawie.”

„Ponad 80% tego typu spraw, w których Rzecznik wydał istotny pogląd, zakończyło się pomyślnie dla klienta. Rzecznik Finansowy liczy, że podobnie będzie w przypadku klientów posiadających ‚kredyt frankowy‚”.